Thời gian qua, KTNN đã đẩy mạnh kiểm toán các dự án đầu tư theo hình thức TPP nói chung và theo hình thức BT nói riêng, đã đạt được một số kết quả nhất định (giảm chi phí đầu tư, giảm thời gian thu phí, kiến nghị điều chỉnh bổ sung cơ chế chính sách). Trong đó riêng tại Kiểm toán nhà nước khu vực I, với nhiệm vụ được giao là đơn vị thực hiện kiểm toán trên địa bàn Thủ đô và các tỉnh lân cận, đã thực hiện một số cuộc kiểm toán về các dự án BT trên địa bàn thành phố Hà Nội, tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Bắc Ninh. Bên cạnh những kết quả đạt được, thì chất lượng kiểm toán các dự án BT của KTNN khu vực I còn có những mặt hạn chế như: chưa thực hiện được nhiều cuộc kiểm toán BT riêng lẻ, kết quả kiểm toán còn hạn chế, chưa chỉ ra được nhiều bất cập của cơ chế chính sách để từ đó kiến nghị sửa đổi, chưa đánh giá sâu về trách nhiệm của các cấp quản lý trong việc thực hiện các dự án BT… Đề tài do đó được nghiên cứu nhằm hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về các dự án đầu tư theo hình thức BT; đánh giá thực trạng về chất lượng công tác kiểm toán của Kiểm toán nhà nước khu vực I đối với các dự án đầu tư theo hình thức BT. Từ đó phân tích ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của hạn chế làm cơ sở để đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm toán các dự án đầu tư theo hình thức BT tại Kiểm toán nhà nước khu vực I.

Tại kiểm toán nhà nước khu vực I, đã tổ chức thực hiện kiểm toán các dự án đầu tư theo hình thức BT với cả hai phương thức: Tổ chức theo mô hình đoàn kiểm toán tập trung: Được áp dụng đối với những cuộc kiểm toán các dự án BT có quy mô phức tạp, tổng mức đầu tư lớn hoặc kiểm toán theo chuyên đề việc quản lý, thực hiện đầu tư theo hình thức hợp đồng BT ở 1 địa phương trong 1 giai đoạn, bao gồm nhiều dự án. Tổ chức theo mô hình kiểm toán lồng ghép trong các cuộc kiểm toán ngân sách, kiểm toán chuyên đề: Được áp dụng cho các dự án BT có giá trị tổng mức đầu nhỏ, quy mô và nội dung không lớn, không phức tạp.

Dựa trên nguyên tắc xây dựng giải pháp nâng cao chất lượng kiểm toán các dự án đầu tư theo hình thức BT là: Các giải pháp được xây dựng phải phù hợp với các quy định của pháp luật và của cơ quan KTNN; các giải pháp được xây dựng phải phù hợp với thực tiễn và khả năng thực hiện; các giải pháp được xây dựng cần có tính ứng dụng cao trên phạm vi rộng trong thời gian về sau, ban đề tài đề xuất các giải pháp bao gồm: Nâng cao chất lượng khâu lập kế hoạch kiểm toán; Đổi mới và hoàn thiện phương thức tổ chức kiểm toán; Tăng cường đảm bảo chất lượng kiểm toán, kiểm soát chất lượng kiểm toán; Hoàn thiện các quy định về chuyên môn, nghiệp vụ kiểm toán; Hoàn thiện thể chế, hành lang pháp lý liên quan; Đào tạo lực lượng kiểm toán viên thực hiện kiểm toán các dự án đầu tư theo hình thức BT.

Thay mặt Hội đồng nghiệm thu, ThS Lê Minh Nam, Chủ tịch Hội đồng đánh giá đề tài được tổ chức nghiên cứu công phu, có tính thực tiễn cao đồng thời góp ý Ban đề tài cần biên tập tập trung vào các vấn đề, nội dung chủ yếu, đặc thù của dự án BT. Đồng thời cần xác định đối tượng sử dụng kết quả nghiên cứu của đề tài, tham khảo các kết quả hội thảo, thực tiễn kinh nghiệm của các đơn vị khác trong ngành để đề tài mang tính phổ quát cao hơn. Hội đồng đề nghị Ban đề tài rà soát, biên tập tính phù hợp giữa lý luận, thực trạng và giải pháp; trình bày nguyên nhân theo nguyên nhân khách quan và chủ quan; rà soát, lược bỏ các nội dung chung của các cuộc kiểm toán mà tập trung vào đặc thù của dự án BT...

Đề tài được Hội đồng xếp loại Khá.

Diệu Thúy