Từ trước đến nay nội dung kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra của cơ quan Thuế tại các cuôc kiểm toán ngân sách địa phương của Kiểm toán nhà nước chỉ tập trung kiểm toán tuân thủ để đưa ra đánh giá công tác quản lý thuế thông qua các tài liệu, hồ sơ của cơ quan Thuế và của đối tượng nộp thuế do cơ quan Thuế cung cấp. Việc lựa chọn mẫu hồ sơ thanh tra, kiểm tra để đánh giá việc tuân thủ quy trình, xử lý phát hiện theo chủ quan của kiểm toán viên chưa có hướng dẫn cụ thể trong việc chọn mẫu hồ sơ và chưa thực hiện quy trình kiểm tra, đối chiếu với các trường hợp người nộp thuế đã được cơ quan Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra dẫn đến những nhận định, đánh giá về công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực thu thuế trên địa bàn các địa phương còn chung chung, mờ nhạt, chưa đủ bằng chứng cụ thể; kết quả xử lý tài chính (như truy thu thuế, giảm số thuế được hoàn, được miễn giảm...) rất hạn chế.

 

 

Với mục tiêu xây dựng hướng dẫn xác định trọng yếu dựa trên đánh giá rủi ro kiểm toán đối với nội dung kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra của cơ quan Thuế trong lĩnh vực thu thuế tại các địa phương, từ đó đưa ra giải pháp tiếp cận dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán đối với nội dung công tác thanh tra, kiểm tra của Cơ quan Thuế trong lĩnh vực thu thuế của các cuộc kiểm toán ngân sách địa phương, Ban đề tài tiến hành nghiên cứu với mong muốn góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách xác định trọng yếu vận dụng trong kiểm toán hoạt động với mục tiêu xây dựng thành Chuyên đề kiểm toán của Kiểm toán nhà nước, nâng cao hơn hiệu quả của hoạt động kiểm toán.

 

 

Về mặt lý luận, nghiên cứu đã thiết lập bốn nguyên tắc hướng dẫn xây dựng chính sách và khung trọng yếu áp dụng cho lĩnh vực kiểm toán hoạt động theo chuyên đề kiểm toán. Về mặt thực tiễn, đề tài xây dựng hướng dẫn phương pháp tiếp cận dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu đối với nội dung kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra của Cơ quan Thuế trong lĩnh vực thu thuế tại các địa phương. Hướng dẫn này nếu được ứng dụng thành các cuộc kiểm toán Chuyên đề sẽ kết hợp với Hướng dẫn phương pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu trong lĩnh vực kiểm toán báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách địa phương ban hành kèm theo Quyết định số 04/2019/QĐ-KTNN, ngày 31/12/2019 để sử dụng trong các cuộc kiểm toán Chuyên đề thu ngân sách địa phương của Kiểm toán nhà nước.

 

 

Nghiên cứu đã cung cấp cho kiểm toán viên cơ sở khoa học trong nghiên cứu lựa cho vấn đề và các giải pháp ứng nghiên cứu ứng dụng theo quy định (Xây dựng hướng dẫn về kiểm toán hoạt động) khi thực hiện kiểm toán Chuyên đề thu ngân sách địa phương. Ngoài ra đề tài đã hướng dẫn các thức xác định trọng yếu, rủi ro và ứng dụng trong yếu trong nội dung kiểm toán công tác thanh tra, kiểm tra của Cơ quan Thuế trong lĩnh vực thu thuế tại các địa phương đối với loại hình kiểm toán hoạt động. Nghiên cứu cũng chỉ rõ luận cứ khoa học trong việc sử dụng phương pháp kiểm toán hoạt động làm cơ sở xây dựng các tiêu chí đánh giá và làm cơ sở vận dụng trọng yếu đối với việc không tuân thủ quy trình quản lý Thuế dẫn đến ảnh hưởng tới số liệu báo cáo quyết toán thu ngân sách địa phương.

 

 

Để góp phần hoàn thiện đề tài, Hội đồng nghiệm thu đề nghị ban đề tài xác định rõ hơn phương pháp nghiên cứu, phạm vi cũng như mục tiêu nghiên cứu. Ban đề tài cần làm rõ và hệ thống hóa một số vấn đề lý luận. Về thực trạng, ban đề tài cần bổ sung thực trạng, kết quả kiểm toán phù hợp các vấn đề lý luận được nêu ra. Đối với giải pháp, đề tài cần tập trung vào hướng hướng trình tự, thủ tục kiểm toán, rà soát lại kiến nghị phù hợp.

 

 

Đề tài được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại Khá.

 

 

PV