Đề tài được kết cấu thành 3 chương, Chương 1: Những yêu cầu cơ bản đối với công tác quản lý thuế, quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế và chức năng nhiệm vụ của Kiểm toán nhà nước trong kiểm toán thuế; Chương 2: Thực trạng công tác kiểm toán thuế tại doanh nghiệp ngoài quốc doanh trong kiểm toán ngân sách địa phương và kiểm toán chuyên đề thời gian qua; Chương 3: Hoàn thiện tổ chức kiểm toán thuế tại doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
Theo Ban đề tài, thu ngân sách nhà nước là một nội dung kiểm toán trong kiểm toán tài chính công, nhưng hiện nay Kiểm toán nhà nước chỉ kiểm toán trên cơ sở các hồ sơ, tài liệu lưu trữ tại cơ quan quản lý thu NSNN (cơ quan Thuế, Hải quan), trong khi đối với rất nhiều sắc thuế, nhiều khoản thu NSNN, nếu chỉ dựa vào những tài liệu, hồ sơ lưu trữ tại cơ quan Thuế, Hải quan thì không đủ cơ sở, căn cứ để kiểm tra, đánh giá việc thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản thu này vào NSNN của cơ quan Thuế và Hải quan.
Cơ chế quản lý tài chính công, nhất là quản lý thu NSNN còn nhiều tồn tại nhiều bất cập, cộng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, số lượng doanh nghiệp ngày càng tăng lên cả về quy mô và số lượng, từ đó cũng nảy sinh nhiều tiêu cực, phát sinh nhiều hành vi gian lận, trốn thuế tinh vi như hoạt động chuyển giá, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp hoặc sử dụng bất hợp pháp hóa đơn nhằm trốn thuế, các gian lận chi phí, gian lận giá,… nên việc có thêm lực lượng để kiểm toán việc chấp hành khai nộp thuế với NSNN như Kiểm toán nhà nước trong điều kiện hiện nay là rất cần thiết.
Tuy nhiện, công tác kiểm toán hiện nay có nhiều hạn chế, cụ thể: Thời gian chờ đợi cung cấp tài liệu khá lâu, nhiều doanh nghiệp cung cấp tài liệu nhỏ giọt hoặc không cung cấp, những doanh nghiệp lớn thì gần như không đối chiếu được, vì lượng hồ sơ, chứng từ kế toán rất lớn, doanh nghiệp không thể bàn giao cho Tổ kiểm toán… Những hạn chế này đã ảnh hưởng lớn đến chất lượng kiểm toán việc thực hiện nghĩa vụ với NSNN của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
Tại buổi nghệm thu, các thành viên trong Hội đồng đã đóng góp nhiều ý kiến về nội dung, kết cấu của đề tài nghiên cứu giúp Ban đề tài chỉnh sửa, nâng cao chất lượng đề tài.
Kết luận tại buổi nghiệm thu, TS Vũ Văn Họa - Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban đề tài tiếp thu tối đa ý kiến của các thành viên đã góp ý. Đồng thời, cần bổ sung một số nội dung như phải làm rõ khái niệm “kiểm toán thuế tại doanh nghiệp ngoài quốc doanh”; Cần làm rõ cơ sở pháp lý doanh nghiệp ngoài quốc doanh là đơn vị được kiểm toán hay là đơn vị có liên quan? Cần cập nhật dẫn chứng theo tên các văn bản mới ban hành…
Đề tài đã được Hội đồng thông qua và xếp loại Khá./.
KH