“Xây dựng hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương” là đề tài được thực hiện theo phương thức đặt hàng tuyển chọn của Kiểm toán nhà nước. Theo đó, Hướng dẫn kiểm toán là một phần quan trọng, không thể thiếu của bộ khung tài liệu làm việc của kiểm toán viên khi thực hiện kiểm toán Báo cáo tài chính với mục tiêu xác nhận tính đúng đắn, trung thực của các báo cáo và thông tin tài chính. Tuy nhiên, kinh nghiệm quốc tế cho thấy, việc xây dựng Hướng dẫn chi tiết hoặc Chương trình kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương tại các cơ quan kiểm toán tối cao được cho là khó thực hiện vì đặc thù quản lý của các cấp ngân sách mỗi quốc gia, cũng như các yêu cầu quản lý của các nhà quản lý lĩnh vực công có đặc điểm khác biệt với lĩnh vực tư.
Thực hiện chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, với định hướng tiến tới kiểm toán thường xuyên Báo cáo quyết toán ngân sách địa phương, trong đó hướng tới việc xác nhận tính trung thực, hợp lý của báo cáo quyết toán ngân sách địa phương theo các khuôn khổ pháp lý về lập Báo cáo quyết toán được quy định trong Luật Ngân sách nhà nước, đặt ra yêu cầu cần xây dựng Hướng dẫn kiểm toán nhằm tạo ra công cụ cho kiểm toán viên thực hiện các nội dung công việc xác nhận theo trình tự các bước một cách đầy đủ và toàn diện; giúp các cấp quản lý hoạt động kiểm toán và kiểm soát được các rủi ro kiểm toán khi xác nhận các báo cáo quyết toán ngân sách địa phương.
Thông qua nghiên cứu của mình, Đề tài đã đề xuất Hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương với các nội dung về: Lập kế hoạch kiểm toán tổng quát của Đoàn kiểm toán; Thử nghiệm kiểm soát và thủ tục chung; Thủ tục phân tích cơ bản; Kiểm toán các khoản mục trên Báo cáo quyết toán thu ngân sách địa phương; Kiểm toán các khoản mục trên Báo cáo quyết toán chi ngân sách địa phương; Kiểm toán cân đối quyết toán ngân sách địa phương; Kiểm toán các chỉ tiêu khác ngoài Báo cáo quyết toán ngân sách địa phương: nợ đọng thuế và nợ đọng xây dựng; Tổng hợp kết quả kiểm toán và lập Báo cáo kiểm toán.
Thay mặt cho Hội đồng nghiệm thu, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Doãn Anh Thơ đánh giá đề tài cơ bản đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận về hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương; phân tích thực trạng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương; chỉ ra được những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân. Đề tài đã xây dựng nội dung hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương.
Tuy nhiên để hoàn thiện thêm, đề nghị Ban đề tài nghiên cứu và tiếp thu có chọn lọc ý kiến của các thành viên Hội đồng để hoàn thiện đề tài. Trong đó, bổ sung kiến thức về nội dung cơ bản của Hướng dẫn kiểm toán. Đề tài cần đánh giá thực tiễn áp dụng Hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương ban hành theo Quyết định 682/QĐ-KTNN làm căn cứ để hoàn thiện Hướng dẫn kiểm toán; Đánh giá công tác kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương; Rà soát chọn lọc các kinh nghiệm quốc tế liên quan đến kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương. Định hướng và các giải pháp cần bám sát và khắc phục những hạn chế. Làm rõ những đổi mới của hướng dẫn đề xuất so với hướng dẫn hiện hành của KTNN. Nghiên cứu bổ sung một số nội dung hướng dẫn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương hiện hành còn thiếu, cũng như thực tiễn kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương chưa đáp ứng yêu cầu Chuẩn mực KTNN.
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Khá.
PV