Các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) với tổng mức đầu tư lớn được đầu tư đã thể hiện vai trò rất quan trọng trong việc với phát triển kinh tế - xã hội, góp phần hoàn thiện, đồng bộ cơ sở hạ tầng, ổn định kinh tế vĩ mô, thực hiện công nghiệp hoá theo hướng hiện đại. Để xác nhận báo cáo tài chính dự án, đánh giá tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư, chỉ ra các tồn tại, hạn chế của các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA, trong những năm qua, KTNN đã triển khai kiểm toán nhiều dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA. Để thực hiện các cuộc kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA, Kiểm toán viên nhà nước phải căn cứ Quy trình kiểm toán chung và vận dụng Hướng dẫn kiểm toán dự án đầu tư, Đề cương kiểm toán dự án ODA theo từng thời kỳ được ban hành, cùng những kinh nghiệm kiểm toán do chưa hoàn thiện được Hướng dẫn riêng khi kiểm toán lĩnh vực này. Điều này đã gây ra nhiều khó khăn cho kiểm toán viên khi thực hiện kiểm toán, có thể làm tăng rủi ro kiểm toán. Do đó, việc hoàn thiện nội dung cụ thể về Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA đang trở lên rất cấp thiết.
Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ “Hoàn thiện Hướng dẫn kiểm toán các dự án có sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức” được tiến hành nghiệm thu nhằm làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình, trong đó có các dự án ODA để đề xuất hoàn thiện Hướng dẫn kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA. Để thực hiện mục tiêu trên, nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra là: Hệ thống hoá có bổ sung một số lý luận cơ bản về quy trình kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA; đúc rút một số kinh nghiệm trong thực hiện Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA rút ra các bài học có thể vận dụng; phân tích thực trạng thực hiện Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA, chỉ rõ những kết quả đạt được, những hạn chế và các nguyên nhân chủ yếu; nêu phương hướng và đề xuất hoàn thiện Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA ở KTNN.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung của đề tài được kết cấu thành 3 chương, trong đó Chương 1 nghiên cứu cơ sở lý luận về kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức; Chương 2 trình bày thực trạng công tác kiểm toán và Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức; và Chương 3 đề xuất hoàn thiện Hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức.
Đánh giá về đề tài, Hội đồng nghiệm thu đánh giá cao giá trị lý luận và thực tiễn của đề tài. Theo đó, Đề tài đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận về kiểm toán và hướng dẫn kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA cũng như phân tích, đánh giá thực trạng hướng dẫn kiểm toán dự án sử dụng vốn ODA; thực trạng công tác kiểm toán dự án sử dụng vốn ODA; chỉ rõ những kết quả đạt được, những hạn chế và các nguyên nhân chủ yếu, rút ra các bài học kinh nghiệm. Trên cơ sở đó, Đề tài cũng thành công trong việc đưa ra nội dung hướng dẫn kiểm toán các dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA.
Để hoàn thiện đề tài, Hội đồng đề nghị nhóm nghiên cứu bổ sung sự cần thiết xây dựng Hướng dẫn kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA; phân tích đặc thù của dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động kiểm toán. Đồng thời, đề nghị Ban đề tài biên tập để hướng trọng tâm của đề tài vào “Hướng dẫn kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình sử dụng vốn ODA” cũng như rà soát lại thuật ngữ “vốn ODA và vốn vay ưu đãi” để phù hợp với tên đề tài là “vốn ODA”.
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Xuất sắc.
PV