Theo Ban đề tài, hiện nay, khái niệm “kiểm toán trách nhiệm kinh tế” hay còn gọi “kiểm toán trách nhiệm giải trình kinh tế” - economy accountability audit - là một khái niệm không còn xa lạ trên thế giới, nhưng chưa thực sự phổ biến tại Việt Nam. Thông qua hoạt động kiểm toán, Kiểm toán nhà nước cũng đặt mục tiêu đánh giá việc tuân thủ pháp luật, tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của các đơn vị, chương trình và dự án, từ đó chỉ ra các tồn tại, hạn chế để kiến nghị hoàn thiện các cơ chế, chính sách còn bất cập; phát hiện kịp thời các sai phạm, hành vi tham nhũng, lãng phí và xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật. Đó chính là một phần của kiểm toán trách nhiệm kinh tế tại các đơn vị được kiểm toán.

Với mong muốn xây dựng hướng dẫn kiểm toán kinh tế tại Kiểm toán nhà nước Việt Nam, Ban đề tài nghiên cứu những vấn đề có tính lý luận về kiểm toán trách nhiệm kinh tế, các quy định pháp lý về kiểm toán trách nhiệm kinh tế và vai trò của Kiểm toán nhà nước trong hệ thống chính trị Việt Nam; nghiên cứu, phân tích thực trạng hoạt động kiểm toán trách nhiệm kinh tế của Kiểm toán nhà nước cũng như một số bài học kinh nghiệm từ kiểm toán trách nhiệm kinh tế của các nước (điển hình là Kiểm toán nhà nước Trung Quốc) để trên cơ sở đó đề xuất xây dựng hướng dẫn kiểm toán kinh tế, đưa ra những giải pháp có hiệu quả khi thực hiện kiểm toán trách nhiệm kinh tế tại các tổ chức, đơn vị, góp phần nâng cao vai trò, vị thế của Kiểm toán nhà nước.

Hội đồng nghiệm thu cho rằng, đây là một đề tài nghiên cứu mới và khó. Vấn đề trách nhiệm kinh tế cũng đã được quan tâm ở những góc độ khác nhau trong các cuộc kiểm toán, nhưng chưa được xác định cụ thể trong từng cuộc kiểm toán hoặc tổ chức cuộc kiểm toán riêng. Bên cạnh đó, việc chưa có những hướng dẫn chung trong tổ chức thực hiện cuộc kiểm toán trách nhiệm kinh tế nhằm tạo sự đồng thuận và thống nhất trong toàn ngành cũng ít nhiều gây khó khăn cho các đơn vị của Kiểm toán nhà nước trong việc tổ chức thực hiện kiểm toán trách nhiệm kinh tế. Chính vì vậy việc nghiên cứu xây dựng hướng dẫn tổ chức thực hiện kiểm toán trách nhiệm kinh tế của Kiểm toán nhà nước có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cao. Đề tài đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận về kiểm toán trách nhiệm kinh tế, vai trò của Kiểm toán nhà nước đối với kiểm toán trách nhiệm kinh tế; phân tích được thực trạng hoạt động kiểm toán trách nhiệm kinh tế của Kiểm toán nhà nước Việt Nam. Đề tài đã thành công trong việc đưa ra hướng dẫn kiểm toán trách nhiệm kinh tế của Kiểm toán nhà nước. Nội dung hướng dẫn có tính sát thực, có thể nghiên cứu ứng dụng trong thực tiễn.

Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban đề tài bổ sung, nghiên cứu thêm một số nội dung: Đặc điểm của kiểm toán trách nhiệm kinh tế; các yếu tố tác động đến chất lượng kiểm toán trách nhiệm kinh tế. Làm rõ hơn mối quan hệ giữa đối tượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước Việt Nam (hoạt động quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và các hoạt động có liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của đơn vị được kiểm toán) với trách nhiệm kinh tế của người lãnh đạo. Ban đề tài cần phân tích sâu hơn về những điểm còn khuyết thiếu trong cơ sở pháp lý cho phép thực hiện kiểm toán trách nhiệm kinh tế để từ đó đưa ra các kiến nghị, giải pháp; bổ sung nội dung về phương pháp thực hiện kiểm toán điều tra trong kiểm toán trách nhiệm kinh tế.

Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Khá.

PV